Amosando publicacións coa etiqueta Xardín do Leiras. Amosar todas as publicacións
Amosando publicacións coa etiqueta Xardín do Leiras. Amosar todas as publicacións

xoves, 14 de outubro de 2021

CENTENARIO EMILIA PARDO BAZÁN (1851-1921)

 CENTENARIO PASAMENTO

 EMILIA PARDO BAZÁN


 
 
Isabel Burdiel. «En el canon literario del XIX solo entraron dos mujeres, y son las dos gallegas: Rosalía y 
Pardo Bazán
 
 Cuentista nata. Autodidacta e primeira catedrática. Quixo, e non lle deixaron, ser tamén a primeira académica da lingua. Á vangarda en libros (súa é a primeira novela sobre o movemento obreiro feminino) e lecturas (trouxo a España a  Tolstoi e demais tropa rusa). Feminista radical nun século e un país sen feministas.  Conspiradora  carlista durante o sarampelo xuvenil. Católica de círculo aristocrático na hora final. Nai de tres fillos que non cría que a maternidade fose o destino da muller. Entre matrimonio e literatura, escolleu a literatura. Con  Galdós construíu un dos amores máis igualitarios e clandestinos das letras europeas do seu tempo.
 
https://elpais.com/cultura/2021-05-09/cien-anos-de-morrina-por-emilia-pardo-bazan.html
 
 
 La niña bizca de leer, la hija orgullosa del padre pero independiente, la que se casó con José Quiroga en Meirás en 1868, y se separó sin drama ni remordimiento, la amante amiga, la autora profesional, la joven carlista, la mujer que sintió el hechizo de la maternidad («No eché de menos a Jaime hasta que nació: pero ahora cifro en él mi mayor encanto», le escribió a Giner de los Ríos en 1876), la condesa que se fue quedando muy confinada en sí... Todas las Emilias invitan a leer más.

https://www.lavozdegalicia.es/noticia/fugas/2021/01/08/pardo-bazan-seria-hoy-voltaje-rae/0003_202101SF8P1991.htm
 


 

Emilia Pardo Bazán, a escritora aristócrata que defendeu os dereitos da muller

A intelectual galega foi víctima da intransixencia da época pese a ser pioneira con unha cátedra universitaria e a primeira corresponsal no extranxeiro

 


 

“Aínda que non escribiu en galego, Emilia Pardo Bazán é unha parte moi relevante da Galicia literaria, igual que Valle Inclán, Wenceslao Fernández Flórez ou, máis próximo aos nosos días, Gonzalo Torrente Ballester, e a Real Academia Galega séntese moi honrada de ser depositaria do legado histórico da escritora”, expresa o presidente da RAG. “A súa obra, tan vencellada a Galicia, adiántase en moitos aspectos a algunhas das grandes cuestións chamadas a mellorar o mundo.

 


 Dona Emilia levantaba paixóns. E non só entre a elite intelectual de finais do século  XIX, senón tamén nas selectas aulas da denominada Escola de Estudos Superiores que tiña por sede ao Ateneo de Madrid, a institución por excelencia naquela época da alta sociedade cultural e política. Nada menos que 825 alumnos matriculáronse para seguir as leccións sobre literatura francesa contemporánea que impartiu no curso 1896-1897 a condesa Pardo Bazán, xa por aquel entón recoñecida gran dama das letras españolas.

A escritora coruñesa foi a única muller aceptada como profesora para esa prestixiosa institución libre de ensino. Emilia Pardo Bazán tamén conseguiu romper todas as marcas en número de seguidores fronte aos seus tamén ilustres colegas masculinos que apenas conseguían unha cuarta parte de rexistrados nas súas clases, ou os 221 que reunía Santiago Ramón e Cajal, os 210 de Marcelino  Menéndez e Pelayo ou os apenas 70 apuntados para oír a Ramón  Menéndez Pidal. Non resulta estraño, á vista deste  record de aforo, que Dona Emilia fose retratada riseira e de pé, en pose case triunfal, dando unha desas leccións maxistrais de literatura desde o alto do estrado do Ateneo madrileño, nun salón de actos case a rebordar. "Unha lección de Dona Emilia Pardo Bazán no Ateneo de Madrid sobre Literatura Contemporánea Francesa". Cuadro de Joaquín Vaamonde

A escena foi  inmortalizada nun óleo en branco e negro do pintor Joaquín Vaamonde que colga agora na casa- museo da condesa, situado no que foi o seu domicilio na súa cidade natal, na  Cidade  Vella da Coruña.

 

 Na traxectoria de Emilia Pardo Bazán foi unha constante a súa preocupación polos problemas educativos, especialmente os relacionados coas mulleres. Por iso, este curso 2021/2022, para celebrar o centenario da súa morte  todas as actividades da biblioteca terán como punto de partida a Dona Emilia e a súa obra mais emblemática 

"Los pazos de Ulloa"

 

Afondaremos nos pazos galegos e os seus xardíns así como na paisaxe que os rodea, empezando polo xardín que temos máis preto, o noso xardín, o xardín do Leiras (enlazando cos plans Proxecta + 2021/2022).

 Paisaxe e Sustentabilidade (curso 2021/22)

É unha iniciativa educativa que parte da idea de que vivimos inmersos nun territorio e nunha paisaxe que configura o escenario da nosa vida cotiá. As nosas accións, aínda que sexan mínimas poden mellorar ou empeorar o espazo onde habitamos. A paisaxe, que está constituída de moitos compoñentes (a percepción, a dimensión histórico-cultural, a físico-ecolóxica), é pois unha materia de estudo e reflexión.

 

                                              Escola verde (curso 2021/22)

 Unha Escola Verde é unha escola comprometida co medio ambiente, que integra a sustentabilidade nas súas accións cotiás e non só como un contido a impartir. Unha comunidade global de profesorado, alumnado e persoal non docente cunha alta conciencia ambiental, enfocada á identificación de problemas ambientais, busca de solucións e mellora dos hábitos no día a día no centro escolar.

 

 Identificaremos as diferentes especies no noso xardín (rosales, magnolios, acibros, glicinia, liquidambar,partenothisus, rodeodendros, azaleas...

 Coñecedes os seus nomes científicos en latín ou grego?

...hortensias (Hydrangea: nombre genérico que deriva de las palabras griegas: (ὕδωρ hydra) que significa "agua" y ἄγγος (gea) que significa "florero" o "vasos de agua" en referencia a la característica forma de sus cápsulas en forma de copa)


...agapantos, lavandas, abelias, loureiros, pieris, olivo, hebes, ericas, brezos, skimia, prunos ...


 


Sodes quen de atopalos?



Prepararemos exposicións dos nosos fondos sobre paisaxes e edificios na literatura que desenrolan un papel fundamental nas obras seleccionadas.

Prantaremos unha "figueiriña" o día de Rosalía 



e moitas, moitísimas cousas máis ...


 

... E APRENDEREMOS UN MONTON DE COUSAS SOBRE ESTA MULLER TAN AVANZADA PARA A SÚA ÉPOCA

 «Donde hay cuatro mil mujeres hay cuatro mil novelas, de seguro: el caso es buscarlas»

 

 


 


Emilia Pardo Bazán 

( A Coruña 1851- Madrid 1921) 
 


Chega a este mundo en A Coruña, na rúa Rego de Auga, número 3 , que sempre aparecerá nos seus escritos baixo o nome de “Marineda”. Foi filla do Sr. José Pardo Bazán e Mosquera e a Sra. Amalia da Rúa Figueroa e Somoza, una familia adinerada,  deles recibirá unha esmerada formación.

Aunque pasó un tiempo en Madrid (1869-1876), porque su padre fue elegido diputado, regresó a la ciudad natal. Se instaló en el edificio de la calle Tabernas 11, adonde acudían los maestros particulares a darle clases. Ese edificio es hoy la Casa-Museo de la autora.
 
Su vida se repartirá entonces entre Madrid, la capital herculina, el Pazo de Meirás y el Castillo de Santa Cruz, una antigua fortaleza militar, reconvertida en una hermosa finca de recreo. Esta última era una de sus residencias favoritas, todas de su propiedad.

2020-03-15
 

Lectora incansable desde os oito anos, aos nove anos compuxo os seus primeiros versos e aos quince anos o seu primeiro conto, “Una boda del siglo  XIX”, o cal saíu no Almanaque Nacional de Soberanía e que sería o primeiro de moitos, ao redor de 600 textos que publicaría ao longo da súa vida.

A súa formación completouse na capital de España, onde a familia adoitaba pasar o inverno debido ás actividades políticas do seu pai, no partido liberal progresista. 
 
 O ano 1868 marca un fito na vida de Emilia:

«Tres acontecimientos importantes en mi vida se siguieron muy de cerca: me vestí de largo, me casé y estalló la revolución de septiembre».


Emilia tiña dezaseis anos e o seu esposo, D. José Quiroga y Pérez de Deza, del Pazo de Banga, en Carballiño (Ourense), estudante de dereito, vinte.


800px-pazo_de_banga_o_carballino

           En la actualidad se encuentra deteriorado, es de propiedad privada y no se puede visitar.

A voda celebrouse o 10 de xullo na capela da granxa Meirás, propiedade dos pais da noiva.
 


O 18 de setembro de 1868  pronunciabase o General Topete, dous días despois de que a recién casada Emilia cumplía os 17 anos.

 

 Seu pai era diputado a Cortes e polo tanto a familia pasa varias temporadas na capital, hasta a chegada da República, cando pasan a Francia «con ánimo de ver correr tranquilamente desde París las turbias aguas de la revolución ya sin dique".

 Emilia recoñécese influida e formada por esa historia; así, ó discutir nos seus Apuntes o panorama literario español dos anos 80, o designa «generación hija de la revolución de septiembre del 68... porque sentiu despertar a súa intelixencia e definir as súas aspiraciónes no rudo embate de los acontecimientos revolucionarios».

 En 1873, a familia Pardo Bazán, abandona brevemente España. A viaxe  por varios países  de Europa  fomenta nela o interese de ler en libros de autores na súa propia lingua. 


  
A súa inquietude intelectual aumenta e de regreso á súa terra entra en contacto co  Krausismo a través de Francisco  Giner dos Ríos, co cal terá unha estreita amizade, a influencia dos  Krausistas lévaa á lectura dos místicos e  Kant, e estes á súa vez conducen a Descartes,  St. Thomas, Aristóteles e Platón.

O amor polo xénero da novela non é temperán na Sra. Emilia, que consideraba a novela como un xénero menor, de pasatempos puros, e prefería seguir, por orde, a súa educación intelectual, onde atopou moitas lagoas.

Con todo, o coñecemento das súas obras contemporáneas alentaa a escribir a súa primeira novela, Pascual López. Autobiografía dun estudante de medicina, xusto antes de que aceptase a dirección da Revista en Galicia, 1880.


En 1881, publicou “Un viaje de novios”,
novela na que reflexa as súas vivencias durante a viaxe a Francia. O prólogo  é moi importante para entender o que significa o naturalismo (a corrente literaria que lanzou en España) na obra da autora, así como a serie de artigos publicados entre 1882 e 1883 baixo o título "La cuestión  palpitante".
 
 En Meirás finaliza San Francisco de  Asís coincidindo co embarazo da súa filla, Carmen. 



Emilia é filla da revolución, e cando escribe en 1882
 La Tribuna verte nesta tercera novela as súas  impresións sobre a época revolucionaria.

No Prólogo de La Tribuna dona Emilia insiste  en que a novela «es en el fondo un estudio de costumbres locales», e «que sólo aspiraba a retratar el aspecto pintoresco y característico de una capa social» pero nos Apuntes (1886), cuatro anos mais tarde, explica detalladamente cómo xurdiu a idea. Foi ó considerar a imaxen familiar na sua ciudade natal da saida das obreiras da  Fábrica de Tabacos:

"Un día recordé que aquellas mujeres, morenas, fuertes, de aire resuelto, habían sido las más ardientes sectarias de la idea federal en los años revolucionarios, y pareciome curioso estudiar el desarrollo de una creencia política en un cerebro de hembra, a la vez católica y demagoga, sencilla por naturaleza y empujada al mal por la fatalidad de la vida fabril. De este pensamiento nació mi tercera novela, La Tribuna."




La Tribuna non é solamente a primeira, e realmente a única, novela de dona Emilia na se hagan referencias a acontecimientos históricos concretos e que éstos xoguen un papel importante nas vidas dos personaxes, é tamén a primeira novela en que se trata a fondo un ambiente urbano popular «es probablemente la primera novela de protagonismo y problemática obrera de nuestra literatura». É moi interesante que sexa unha escritora de medio aristocrático quen faga isto, e que declare dunha maneira rotunda nos seus Apuntes:

"El verdadero infierno social a que puede bajar el novelista, Dante moderno que escribe cantos de la comedia humana, es la fábrica, y el más condenado de los condenados, ese ser convertido en rueda, en cilindro, en autómata."


É a primeira novela onde dona Emilia pode practicar amplia e detidamente a técnica naturalista aprendida de Zola.

En 1891 embarcouse nunha nova aventura xornalística con
Nuevo Teatro Crítico, un xornal fundado e escrito completamente por ela, que tanto no seu título como na súa contorna diversa, cultural, amplo e informativo, quere render homenaxe ao seu admirado Feijoo, e en 1892 fundou e comezou dirixir a Biblioteca de la mujer.


Desde tiempo atrás doña Emilia venía colaborando en numerosas revistas y periódicos, con crónicas de viajes, artículos, ensayos y numerosísismos cuentos que agruparía en varias colecciones:  

Catálogo de cuentos de Emilia P. B.


 

 

 

 UNOS CUENTOS QUE REVOLUCIONARON SU TIEMPO


(Eva Acosta)


la Emilia cuentista parece ser hoy la gran conquistadora del público más joven. Sus cuentos, dice Xulia Santiso, conservadora de la casa-museo de la autora en A Coruña, «son pílulas de enorme calidade. Cortázar di que os contos teñen que gañar por k.o. e as novelas por estratexia. 
Todos os contos de Pardo Bazán son k.o., labazadas!».





Contos de Emilia en PDF

Cuentos de Marineda
 
 Cuentos de amor

 
  
 Cuentos sacroprofanos 
 
 
 
 En tranvía (Cuentos dramáticos)
 
 
 
Cuentos de Navidad y Reyes
 
 
   
Cuentos de la patria  
 



Cuentos antiguos...
 
 

 
 

Viajera infatigable, continúa además consignando sus impresiones en artículos de prensa y en libros. En 1900 van apareciendo en El Imparcial sus artículos sobre la Exposición universal de París, que cuajarán en el libro Cuarenta días en la Exposición; en 1902 se edita Por la Europa católica, fruto de un viaje por los Países Bajos.

 

Todavía no había intentado llevar a la escena sus obras de teatro, y en 1906 estrena en Madrid, sin éxito, Verdad y Cuesta abajo.

 
 
 
Y también en la prensa, en La Lectura, empieza a salir en 1903 su novela La Quimera , que dos años después vería la luz como libro(1905). Confirmando su criterio de que la novela debe reflejar el momento en que es escrita, pueden apreciarse en La Quimera ciertos ecos modernistas y simbolistas.
En 1906 o Ateneo de Madrid a nomea
Presidenta da Sección de Literatura.
 


Todavía no había intentado llevar a la escena sus obras de teatro, y también en 1906 estrena en  Madrid, sin            éxito, Verdad y Cuesta abajo.


En 1908 publica La sirena negra cuyo tema central es el de la muerte. 

 

Es doña Emilia una figura reconocida en la vida literaria, cultural y social. En 1908 comienza a utilizar el título de Condesa de Pardo Bazán, que le otorga Alfonso XIII en reconocimiento a su importancia en el mundo literario; desde 1910 será consejera de Instrucción Pública; socia de número de la Sociedad Matritense de Amigos del País desde 1912...

 

 La escritora tenía 66 años cuando fue retratada por Joaquín Sorolla en 1913

La escritora tenía 66 años cuando fue retratada por Joaquín Sorolla en 1913. El óleo ertenece a la Hispanic Society of America desde 1924.
"Bien vestida, aunque de negro y con sencillez, irradia una fuerte personalidad. Sorolla le ha pintado una mirada desenvuelta, enigmática y hasta beligerante".

 
La escritora tenía 66 años cuando fue retratada por Joaquín Sorolla en 1913. El óleo ertenece a la Hispanic Society of America desde 1924. 

Dos años después se le impondría la Banda de la Orden de María Luisa, y recibiría del Papa Benedicto XV la Cruz Pro Ecclesia et Pontifice... En 1916 el ministro de Instrucción Pública la nombra catedrática de Literatura Contemporánea de Lenguas Neolatinas en la Universidad Central.

 


El 12 de mayo de 1921, una complicación con la diabetes que padecía le provoca la muerte. Al día siguiente, toda la prensa hablaba de la escritora fallecida el día anterior, que fue enterrada en la cripta de la iglesia de la Concepción de Madrid.


 

Da familia de dona Emilia solo sobreviviu á guerra Blanca Quiroga y Pardo Bazán. Sin fillos vendería o Pazo de Meirás. Logo doaría a esplendida biblioteca da sua nai.

 Con Blanca  extinguiuse a familia de dona Emilia Pardo Bazán.

Ler máis »
Publicado por a las Ningún comentario:
Etiquetas: , , , , , , ,
Subscribirse a: Publicacións (Atom)